Herken jij je in pleasegedrag, perfectionisme of de neiging tot controledrang? Wist je dat dit gedrag is wat je kunt scharen onder overlevingsmechanismen. Dit zijn allemaal mechanismen die je ontwikkeld hebt in je eerdere leven om te overleven.
Overlevingsmechanismen zijn er dus om je te helpen, alleen als je volwassen bent kunnen ze ook behoorlijk in de weg zitten.
In dit blog gaan we samen kijken naar wat overlevingsmechanismen zijn, hoe ze ontstaan en wat het verband is met emotionele blokkades.
Wat zijn overlevingsmechanismen?
Overlevingsmechanismen zijn trucjes die je hebt aangeleerd om te kunnen overleven in moeilijke situaties. Deze mechanismen helpen je om om te gaan met pijn, stress en emoties die je liever niet wilt voelen.
Overlevingsmechanismen heb je ontwikkeld omdat je ooit pijn had en je systeem besloot je om je hier tegen te beschermen. Een werkbaar mechanisme, totdat je volwassen bent en je merkt dat je met je gedrag in de knoop komt met jezelf. Je pleasegedrag keert zich tegen je of het feit dat je conflicten vermijdt, maakt dat je geen stappen kunt zetten op je werk.
Sommige van deze mechanismen leer je zelf aan, terwijl andere van generatie op generatie worden doorgegeven.
Ervaringen die je hebt opgedaan
Overlevingsmechanismen ontstaan vaak als reactie op ervaringen die pijn of ongemak veroorzaakten. Stel je voor dat je als kind vaak werd uitgescholden op school. Om deze pijn niet te voelen, kon je bijvoorbeeld besluiten om jezelf af te sluiten en geen emoties te tonen. Dit is een overlevingsmechanisme.
Je leerde om je gevoelens te verbergen om jezelf te beschermen tegen verdere pijn. In je volwassen leven kan het zijn dat je in je relatie worstelt met problemen omdat je jezelf afsluit voor wat je voelt. Dit kan voor je partner erg lastig zijn.
Deze ervaringen gaan niet alleen over ervaringen uit je kindertijd, dit kunnen ook ervaringen zijn van een vorige generatie of ervaringen die je hebt opgedaan in de buik tijdens de zwangerschap of bij de geboorte.
Waar helpen overlevingsmechanismen je bij?
Overlevingsmechanismen zijn er om je te helpen omgaan met situaties die te pijnlijk of moeilijk zijn om direct mee te confronteren. Ze werken als een soort pleister op een wond.
Je plakt de pleister om de pijn niet te voelen, maar de wond blijft bestaan. Het helpt je op de korte termijn, maar op de lange termijn moet de wond goed verzorgd worden om te genezen.
Voorbeelden van overlevingsmechanismen
Een overlevingsmechanisme is eigenlijk een goed bedoeld mechanisme en is ontstaan om jouw systeem te beschermen. Dit gaat altijd samen met saboterende mechanismen in jezelf. Deze saboterende delen ontstaan vaak in de kindertijd, als je iets heftigs hebt meegemaakt dat niet goed verwerkt kon worden.
Je kunt het zo zien dat er op dat moment een saboteur wordt toegevoegd aan je onderbewustzijn als overlevingsmechanisme, zodat je de pijn kunt handelen op dat moment.
Voorbeelden van overlevingsmechanismen zijn:
Pleasegedrag
Pleasegedrag is een vorm van overlevingsmechanisme. Het betekent dat je voortdurend probeert om anderen tevreden te stellen, vaak ten koste van jezelf. Pleasegedrag fungeert als een overlevingsmechanisme omdat het helpt spanningen en conflicten te vermijden. Door anderen tevreden te stellen, voel je je gewaardeerd. Het lijkt een makkelijke manier om met ongemakkelijke situaties om te gaan en de pijn van afwijzing of kritiek te voorkomen, maar dat is het in de kern natuurlijk niet omdat je jezelf wegcijfert.
De clown
Door te lachen en clownesk gedrag te vertonen, kun je moeilijke situaties ontwijken of verzachten. Dit gedrag werkt als een bescherming tegen negatieve emoties en helpt tijdelijk om te dealen met gevoelens van kwetsbaarheid en ongemak.
Perfectionisme
Perfectionisme is een mechanisme wat je helpt om te overleven in moeilijke situaties. Je streeft altijd naar perfectie en je stelt hoge eisen aan jezelf. Het helpt je om onzekerheid, angst en afwijzing te vermijden. Door de dingen altijd perfect te willen doen hoef je pijn en emoties niet te voelen.
Overpresteren
Je werkt extreem hard en stelt hoge doelen voor jezelf om lastige gevoelens te compenseren. Je verlegt hierbij continu je grens. Als jij maar hard werkt en de dingen goed doet, dan word je niet geconfronteerd met je gevoel op de onderlaag.
Je bekijkt alles rationeel
Je zit zo in je hoofd dat je alles in het leven rationeel benaderd. Ooit heb je besloten dat dit veiliger is, omdat het voelen te heftig voor je was. In je volwassen leven kan dit behoorlijk in de weg zit.
De prijs van overlevingsmechanismen
Overlevingsmechanismen komen altijd met een prijs. Je kunt niet je hele leven anderen pleasen of extreem overpresteren zonder daar uiteindelijk de rekening voor gepresenteerd te krijgen. Als je jezelf altijd opzij zet en eerst in de behoeften van anderen voorziet, is de kans groot dat je uiteindelijk zelf in de knoop komt. Je geeft jezelf weg en houdt je eigen energiemanagement niet voldoende in de gaten.
Op een bepaald punt in je leven gaan overlevingsmechanismen in de weg zitten. Anna is 38 en worstelt met haar pleasegedrag. Als kind heeft ze dit ontwikkeld omdat haar vader erg dominant was en het veiliger was voor Anna om zichzelf weg te cijferen. In haar volwassen leven worstelt ze hier nog steeds mee. Nu kost het pleasegedrag haar een stukje levenskwaliteit. Ze werkt meer dan haar lief is, geeft geen grenzen aan en merkt dat ze oververmoeid is.
Het is dus tijd om deze mechanismen aan te pakken.
Onderbewustzijn en overlevingsmechanismen
Je onderbewustzijn is een opslagplaats voor oude pijnen en onverwerkte emoties. Dit betekent dat alles wat je hebt meegemaakt in dit deel van je brein is opgeslagen en daarmee voor een deel bepaalt hoe jij naar de wereld kijkt. Zolang deze pijn hier opgeslagen ligt, blijven je overlevingsmechanismen actief.
Overlevingsmechanismen zijn manieren die je beschermen tegen pijn. Wanneer er nu iets in jouw leven gebeurt, spelen eerdere ervaringen een rol in het gedrag dat je vertoont. Je bekijkt de wereld in feite door een gekleurde bril.
Liz, 35 jaar, heeft een enorme hekel aan confrontaties. Als kind was er veel ruzie in huis tussen haar ouders. Daar heeft ze veel verdriet van gehad. Verdriet dat er nooit heeft mogen zijn, omdat haar ouders druk waren met ruzie maken. In haar huidige relatie schiet Liz volledig in de stress als haar partner een beetje boos tegen haar doet.
Op dat moment wordt in haar oude pijn getriggerd. En dus doet ze alles om haar partner te pleasen en tegemoet te komen in de hoop onnodige spanning te vermijden. In deze situatie wordt de oude opgeslagen pijn van Liz getriggerd en schiet ze in haar overlevingsmechanisme.
Als je deze pijn oplost, kunnen je overlevingsmechanismen naar de achtergrond verdwijnen. Dit betekent dat je oude pijnen en onverwerkte emoties moet aanpakken. Dit kan door aan de slag te gaan met NEI-therapie met de biotensor.
Maar wat zijn dan emotionele blokkades?
Stel je voor dat je twee hersenhelften hebt. Je rechterhersenhelft staat voor voelen, emoties en ervaren. Je linkerhersenhelft staat voor logica, begrip en feiten. Wanneer deze hersenhelften goed samenwerken, kun je dingen begrijpen en verwerken. Maar als je iets voelt met je rechterhersenhelft dat je linkerhersenhelft niet begrijpt, blijft dit vastzitten in je systeem. Dit noemen we een onverwerkte emotie of een emotionele blokkade. Deze onverwerkte emotie zit in de 95% van je onbewuste handelingen. Dat betekent dat wat er toen is gebeurd, nu nog steeds invloed heeft op wat je doet.
Als we teruggaan naar het voorbeeld van Liz, zien we dat ze als kind veel emoties heeft gevoeld die ze niet heeft kunnen verwerken. Dit heeft zich vastgezet in haar systeem als een emotionele blokkade. Om zichzelf te beschermen tegen de pijn die ze voelde, heeft ze een overlevingsmechanisme ontwikkeld. Maar zoals je ziet, zit er onder dit mechanisme een onverwerkte emotie. Met NEI-therapie kun je deze emotionele blokkade loskoppelen, zodat deze geen invloed meer op jou heeft.
Op dat moment kan het mechanisme dat je wil beschermen tegen pijn tot rust komen, omdat de trigger wordt weggehaald.
Hoe los je overlevingsmechanismen op?
Je kunt emotionele blokkades oplossen met NEI-therapie, wat staat voor Neuro Emotionele Integratie (NEI). Het is een vorm van therapie die werkt met je onderbewustzijn. Het richt zich op de onderlaag, de plek waar jouw overlevingsmechanismen beginnen.
Tijdens een sessie met NEI werk je met de biotensor. De biotensor is een energetisch meetinstrument dat de lichaamsfrequentie in je lichaam meet. Dat betekent dat hij reageert op spierspanning in je lijf. Dit instrument is gevoelig voor de kleinste trillingen in je lichaam, die ontstaan door je emoties en gedachten.
Doordat de biotensor trillingen kan opvangen, wordt er gemeten of je denken, voelen en handelen in overeenstemming zijn met elkaar. Dit gaat dus vooral over of wat je inbrengt congruent is met je onderbewustzijn of dat hier nog iets ‘ouds’ speelt. De biotensor kun je zien als de brug tussen je bewustzijn en je onderbewustzijn.
Aan de slag met de biotensor?
Wil je aan de slag met je overlevingsmechanismen? Met NEI-therapie heb je een passende oplossing voor dit vraagstuk. In feite kun je twee dingen doen.
- Je boekt een NEI-sessie bij een NEI-therapeut.
- Je leert zelf hoe je de biotensor gebruikt en inzet voor jezelf.
Een betrouwbare NEI-therapeut
Heb je interesse in NEI-therapie, en wil je samenwerken met een therapeut die is opgeleid door het Energetisch Huis, dan vind je hier een overzicht van NEI-therapeuten.
Zelf aan de slag met NEI en de biotensor
Gratis webinar: hoe je blijvend van je fysieke en mentale klachten afkomt door je emotionele blokkades op te ruimen.
In 90 minuten neem ik je mee naar de werking van je brein en hoe je hier invloed op kunt uitoefenen, zodat emoties zich niet meer vastzetten in jouw systeem.
Hierdoor kun jij veel meer voluit leven en voel je je minder tegengehouden door angsten en onzekerheden, vage fysieke klachten of spontane huilbuien en woedeaanvallen.
NEI Level 1: Jouw Energetisch Fundament
Ben jij er klaar mee om afhankelijk te zijn van anderen als het gaat om je fysieke en mentale gezondheid en wil jij zelf de touwtjes in handen hebben als het gaat om de gezondheid van zowel jezelf als je dierbaren? Dan is NEI level 1 iets voor jou. Dit kun je zowel volledig online als live volgen.
Workshop biotensor
Is NEI Level 1 nu een brug te ver dan kun je ook starten met de workshop biotensor. Tijdens deze 1-daagse workshop ervaar je wat de biotensor voor jou kan betekenen. Je kunt de workshop online en live volgen. Je krijgt je eigen biotensor en we leren er direct mee te werken.
